 |  |
1.483.853 gości odwiedziło nas od 1 kwietnia 2008 r.
|
 | Opis sytuacji przed wdrożeniem |  | |
 |
Jarocin to jedno z najstarszych miast na terenie Wielkopolski, o bogatej historii. W gminie funkcjonują cztery szkoły ponadgimnazjalne i dwie uczelnie wyższe. Dzieci i młodzież mogą uczęszczać na zajęcia do Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia i Ogniska Muzycznego. Poza Biblioteką w mieście działają: Jarociński Ośrodek Kultury i Muzeum Regionalne. Swoją siedzibę mają tu liczne stowarzyszenia i organizacje pozarządowe; działa kino. Od kilku lat odbywają się przedstawienia teatralne w plenerze i zamkniętych obiektach oraz wystawy i happeningi. Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Jarocin działa od 1945 roku. W skład sieci wchodzą: Biblioteka Główna z Oddziałem dla Dzieci oraz 9 filii bibliotecznych - 4 w mieście i 5 na wsiach. Podstawowym jej zadaniem jest zaspokajanie potrzeb czytelniczych. Do 2009 roku biblioteki na terenie gminy Jarocin spełniały swoje statutowe działania czyli gromadziły, opracowywały i udostępniały zbiory biblioteczne, nie wychodząc poza ramy standartowej działalności. Wizerunek, funkcja i zadania biblioteki nie odbiegały od schematu jakie im przypisywano, za wyjątkiem dwóch filii, w których podejmowano niestandardowe działania na rzecz promocji czytelnictwa. W 5 miejscowościach filie biblioteki publicznej były umiejscowione w szkołach, co w praktyce oznaczało, że w dwóch sąsiadujących lub nawet w tym samym pomieszczeniu funkcjonowały dwie odrębne instytucje zajmujące się tym samym, lecz działające na zupełnie innych zasadach - biblioteki publiczne i biblioteki szkolne. |
 |
 | Opis ogólnego podejścia i szczegółowych zadań |  | |
 |
Pierwszym etapem działania była restrukturyzacja biblioteki publicznej i bibliotek szkolnych. Chcąc usprawnić działanie obu typów bibliotek, władze samorządowe zdecydowały o przekazaniu zadań bibliotek szkolnych bibliotece publicznej, przy zachowaniu minimalnego wymaganego czasu pracy bibliotek szkolnych. Z dniem 1 września 2009 roku Biblioteka Publiczna podpisała porozumienia ze szkołami dotyczące prowadzenia obsługi czytelniczej uczniów w sześciu szkołach: Szkole Podstawowej nr 4 w Jarocinie, Szkole Podstawowej w Golinie, Szkole Podstawowej w Mieszkowie oraz Zespołach Szkół w Cielczy, Wilkowyi i Zespole Szkół nr 3 w Jarocinie. Zdecydowano, że biblioteki będą otwarte dla czytelników sześć dni w tygodniu od 8.00 do 18.00, w tym również w soboty. Przy łączeniu księgozbiorów obu bibliotek zostały przeprowadzone selekcje księgozbiorów, które pozwoliły wycofać książki zniszczone, zaczytane i zdezaktualizowane. Dzięki dofinansowaniu biblioteki z budżetu gminy doposażono księgozbiory, przede wszystkich w lektury szkolne oraz literaturę popularno-naukową. Biblioteki poprzez udział w Programie Rozwoju Bibliotek pozyskały sprzęt komputerowy, dzięki czemu każda filia posiada dwa stanowiska komputerowe z bezpłatnym dostępem do Internetu. Równocześnie w 2009 roku, biblioteka zakwalifikowała się do Programu Rozwoju Bibliotek realizowanego w Polsce przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Udział w programie pomógł bibliotekarzom wyjść naprzeciw nowym potrzebom czytelniczym i zmienić wizerunek biblioteki z miejsca, gdzie tylko wypożycza się książki - na miejsce, które skupia, aktywizuje i zaspokaja potrzeby swoich społeczności lokalnych. W 2010 roku zawiązano Koalicję na rzecz Rozwoju Bibliotek, która pomogła bibliotekarzom pozyskać nowych partnerów i sympatyków. Celem Gminnej Koalicji jest wspólne działanie na rzecz rozwoju bibliotek, a w szczególności promocja idei modernizacji bibliotek, wspieranie inicjatyw służących transformacji placówek bibliotecznych w prężne ośrodki życia lokalnego oraz prowadzenie lobbingu na rzecz rozwoju bibliotek. W strukturach Biblioteki Publicznej powstało również Jarocińskie Centrum Informacji o Regionie. Powoli i systematycznie zaczęto przekształcać biblioteki w lokalne centra kultury, które angażują mieszkańców - szczególnie tych z małych miejscowości - do udziału w przedsięwzięciach kulturalnych, a przede wszystkim do współudziału w tworzeniu tych przedsięwzięć. Po dwóch latach wprowadzania zmian, dziś biblioteka oferuje różnorodne projekty kulturalno-edukacyjne, przygotowane z myślą o odbiorcach w różnym wieku. Prowadzone są zajęcia dla dzieci od 1-3 lat oraz ich rodziców i opiekunów, np. promocja głośnego czytania w ramach akcji „Cała Polska Czyta Dzieciom". Biblioteka wprowadza też nowe formy przeprowadzania zabaw: wychodzenie na zewnątrz biblioteki, happeningi, pikniki, nocne imprezy itp. Aby zainteresować młodzież ofertą biblioteki stworzono nowoczesny dział multimediów, tzw. Mediatekę, organizowane są interaktywne lekcje biblioteczne, spotkania autorskie z ciekawymi ludźmi, dotyczące aktualnych problemów młodzieży, takich jak: narkotyki, walka z dopalaczami, bezpieczny Internet. Biblioteka organizuje również warsztaty o różnej tematyce, np.: fotograficzne i graffiti. Instytucja stawia również na aktywizację osób powyżej pięćdziesiątego roku życia (50+), organizując zajęcia internetowe dla seniorów we wszystkich filiach i tworząc w bibliotece przyjazne warunki do spotkań towarzyskich, np. w ramach Klubów Przyjaciół Biblioteki. Organizowane kursy komputerowe dla seniorów znacząco minimalizują wykluczenie informacyjne, tak powszechne, wśród starszego pokolenia. Seniorom łatwiej zdecydować się na kurs komputerowy organizowany w instytucji kultury, niż na ten prowadzony przez profesjonalną firmę szkoleniową. Ważne jest, że kursy odbywają się w bibliotekach bezpłatnie - bezpłatnie też można w nich korzystać z komputerów z osprzętem oraz ze stałym dostępem do Internetu. Jarocin wykorzystuje również sieć bibliotek, aby dotrzeć z różnymi informacjami do dużej grupy odbiorców. Są to zarówno informacje o organizowanych imprezach kulturalnych, jak i innych ważnych dla danej społeczności wydarzeniach, np. bezpłatnych badaniach lekarskich, szkoleniach dla rolników, półkoloniach dla dzieci. Organizacje pozarządowe, wchodzące w skład Jarocińskiego Centrum Organizacji Pozarządowych, które nie posiadają własnych siedzib, mogą korzystać z lokali bibliotek w celu prowadzenia spotkań, czy posiedzeń zarządu. Dzięki takim rozwiązaniom stowarzyszenia działające na terenie gminy pozyskały bezpłatny dostęp do sieci 9 mini-biur. W każdej filii bibliotecznej umieszczone są tablice informacyjne, z których bardzo często korzystają stowarzyszenia działające na terenie gminy, w celu umieszczania informacji dla swoich członków i całej społeczności lokalnej. W roku 2010 pełnomocnik ds. organizacji pozarządowych pełnił popołudniowe dyżury w jednej z filii bibliotek. Biblioteka podjęła współpracę z instytucjami, stowarzyszeniami i prywatnymi osobami, z którymi wcześniej nie współpracowała. Wspólnie z Klubem Przyjaciół Kobiet po Mastektomii „Amazonka" napisano i zrealizowano projekt promujący ideę profilaktyki raka piersi wśród mieszkańców Ziemi Jarocińskiej. Efektem współpracy z właścicielem prywatnej firmy fotograficznej jest cykl warsztatów dla dzieci, młodzieży i seniorów. Rozwinęła się współpraca z Komendą Powiatową Policji, której funkcjonariusze włączyli się w przedsięwzięcie dla dzieci - „Noc Detektywów" i zorganizowali pokaz zabezpieczania śladów po włamaniu. Prowadzą również wspólną akcję „Dzieci w sieci" oraz spotkania dla seniorów, w czasie których udzielają informacji, jak nie dać się oszukać innym. Biblioteka współpracuje również z Jednostką Wojskową w Jarocinie, z którą organizuje akcje: grę miejską „Śladami Powstania Wielkopolskiego", wspólne czytania z zabawami w musztrę wojskową i wyścigiem przeszkód. Wychodząc naprzeciw potrzebom czytelników Biblioteka proponuje różne ciekawe i potrzebne usługi: „Dla maturzystów" - pomoc przy przygotowywaniu prezentacji maturalnych, „Książka na telefon", to oferta dla osób starszych i niepełnosprawnych, „Przeczytaj i zobacz" - propozycja przeznaczona dla miłośników ekranizacji książkowych, oraz wypożyczenia międzybiblioteczne. Dzięki udziałowi w Programie Rozwoju Bibliotek wszyscy użytkownicy mogą bezpłatnie korzystać z sieci komputerowej oraz programów użytkowych we wszystkich filiach bibliotecznych oraz odpłatnie kserować czy drukować potrzebne dokumenty. Również z myślą o czytelnikach zostały utworzone i cieszą się powodzeniem przybiblioteczne kluby: Klub Dyskusyjny (Filia w Witaszycach), Dyskusyjny Klub Książki (Filia nr 1 „Pod Ratuszem"), Klub Magicznych Nożyczek (Biblioteka Główna) utworzony z myślą o osobach z pasjami plastycznymi oraz nowopowstały Klub Przyjaciół Biblioteki (Filia w Golinie). Przy filii w Mieszkowie działa Koło Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, które kultywuje pamięci o gen. Stanisławie Taczaku. |
 |
 | Rezultaty wdrożenia narzędzia |  | |
Rozwiązanie w zdecydowany sposób zwiększyło dostępność do kultury. Odbiorcami projektu są wszyscy mieszkańcy gminy Jarocin, a w szczególności dzieci i młodzież szkolna oraz osoby starsze. Niebagatelne znaczenie dla życia kulturalnego i społecznego mają partnerstwa zawiązane pomiędzy biblioteką a organizacjami pozarządowymi. W różnych przedsięwzięciach: spotkaniach autorskich, spotkaniach klubów, projektach dla dzieci udział wzięło bardzo wiele osób. Średnio jest to ok. 80 osób/ 1 spotkanie. Przekazano 5 filiom biblioteki publicznej zadania bibliotek szkolnych. Otwarto 1 nową filię biblioteczną. Przeszkolono ponad 100 seniorów z obsługi komputera i korzystania z Internetu. Powstały 4 nowe kluby przybiblioteczne. Działa 9 mini-biur dla organizacji pozarządowych, których czynnie działających na terenie gminy Jarocin jest ok. 80. |
 | Oszacowanie nakładów poniesionych na realizacje projektu |  | |
Koszty poniesione podczas realizacji projektu. Koszty remontów: Adaptacja pomieszczeń filii w Golinie: 34.526,38 Przystosowanie pomieszczenia na toaletę w Filii w Wilkowyi: 10.126,00 Adaptacja pomieszczeń nowej filii przy Zespole Szkół nr 3 w Jarocinie: ok. 20.000 zł Nowe wyposażenie biblioteczne dla Filii w Golinie: 29.069,02 Nowe wyposażenie biblioteczne dla Filii nr 2: 11.464,42
Koszty dofinansowania księgozbioru: 20.000,00 Zatrudnienie nowych pracowników 4,5 etatu: 37.380,00 Jarocińskie Centrum Informacji o Regionie: 35.000,00 Poza tym jest wiele kosztów niemierzalnych, np. czas pracy bibliotekarzy, dodatkowa praca związana z przejmowaniem księgozbiorów bibliotek szkolnych. |
 | Zasady równości płci |  | |
Projekt nie narusza zasad równego traktowania kobiet i mężczyzn. |
 | Współpraca ze społeczeństwem obywatelskim |  | |
Rozwiązanie pośrednio przyczynia się do budowy społeczeństwa obywatelskiego, gdyż stwarza możliwości realizowania swoich pasji przez mieszkańców, skupionych w organizacjach pozarządowych, których mini-biura mieszczą się w filiach jarocińskich bibliotek. Biblioteka zaczęła być postrzegana jako centrum życia kulturalnego, a poszczególne jej filie stały się miejscem dostępu do informacji, edukacji, nowoczesnych technologii komunikacyjnych, jak również miejscem spotkań i wymiany doświadczeń dla różnych grup społecznych. Biblioteki świadczą poza tym fachową pomoc w uczeniu się, rozwijaniu zainteresowań, organizują wolny czas, doradzają, pomagają wyrównywać szanse rozwojowe dzieci i młodzieży, aktywizują czytelnictwo, co w dużym stopniu może przyczynić się do wzrostu świadomości obywatelskiej młodego pokolenia. Ponadto biblioteka zmieniała swój wizerunek i stała się dla wielu podmiotów atrakcyjnym partnerem, z którym chętnie podejmuje się współpracę. |
 |
 | Zalecenia dla instytucji zainteresowanych replikacją |  | |
Pierwszym etapem realizacji zadania jest przekazanie kompetencji bibliotek szkolnych bibliotece publicznej. Ta część zadania budzi największe kontrowersje, gdyż może spotkać się z negatywną opinią kuratorium oświaty, tak jak w przypadku Jarocina. Przy przekształcaniu bibliotek należy wyznaczyć ramy czasowe przekazania księgozbiorów - to działanie wymaga sporego nakładu pracy, dlatego można by je wykonać podczas wakacji letnich, a nie w trakcie roku szkolnego. W budżecie należy zabezpieczyć środki na zwiększenie zakupu książek pod kątem lektur szkolnych. Należy zrobić rozeznanie co do działań organizacji pozarządowych na danym terenie, proponując im współpracę w zakresie realizowanych przez nich przedsięwzięć. Rozszerzanie zakresu działań edukacyjno-kulturalnych zależy juz tylko od inicjatywy samych bibliotekarzy, ich kreatywności i pomysłowości. |
|
 |
 |
| Doskonalenie zarządzania usługami publicznymi i rozwojem w jednostkach samorządu lokalnego (gminach i powiatach) | |  | Związek Miast Polskich |  | Związek Gmin Wiejskich RP |  | Związek Powiatów Polskich | |  |
|
|